(a. i.) : soğuk.

Otuz tane ot destesinin hepsi. (Ergan -Erzincan.)

iz. ar. Soğuk, ser-mâ

اَلْبَرْضُ [el-berd] (قَرْضٌ [kard] vezninde) Azca nesneye denir. Cem’i بِرَاضٌ [birâd] gelir bâ’nın kesriyle ve بُرُوضٌ [burûd] ve أَبْرَاضٌ [ebrâd] gelir; yukâlu: مَا بَقِيَ فِي الْحَوْضِ إَلاَّ بَرْضٌ أَيْ قَلِيلٌ مِنَ الْمَاءِ ve بَرْضٌ [berd] masdar olur, su çeşmeden azca çıkmak ma’nâsınadır; yukâlu: بَرَضَ الْمَاءُ مِنَ الْعَيْنِ بَرْضًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا خَرَجَ وَهُوَ قَلِيلٌ Ve azca nesne vermek ma’nâsınadır; tekûlu: بَرَضَ لِي مِنْ مَالِهِ بَرْضًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالثَّانِي أَيْ أَعْطَانِي مِنْهُ قَلِيلاً

اَلْبَرْدُ [el-berd] (bâ’nın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Soğuk ki ıssının mukâbilidir. Ve soğutmak ma’nâsına da gelir; yukâlu: سَقَيْتُهُ شُرْبَةً بَرَدْتُ فُوَادَهُ أَبْرُدُهُ بَرْدًا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ Ve بَرْدٌ [berd] Nevme dahi ıtlâk olunur, kâlallâhu ta’âlâ: ﴿لَا يَذُوقُونَ فِيهَا بَرْدًا وَلَا شَرَابًا﴾ (النبأ 24)

اَلْبِرَاضُ [el-birâd] (bâ’nın kesriyle) ve اَلْبُرُوضُ [el-burûd] (zammeteynle) ve اَلْأَبْرَاضُ [el-ebrâd] (hemzenin fethiyle) Bunlar cümle بَرْضٌ [berd]ın cem’idir. Ve بَرْضٌ [berd] Su pınar gözünden az çıkmağa dahi derler; yukâlu: بَرَضَ الْمَاءُ مِنَ الْعَيْنِ يَبْرُضُ مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا خَرَجَ وَهُوَ قَلِيلٌ Ve بَرْضٌ [berd] Az nesne vermeğe de derler; yukâlu: بَرَضَ لِي مِنْ مَالِهِ يَبْرُضُ بَرْضًا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ والثاني إِذَا أَعْطَاهُ مِنْهُ شَيْئًا قَلِيلًا