Mü’ellifin Basâ’ir’de beyânına göre mâdde-i mezkûre bir hâlden bir hâle tecâvüz eylemeğe mevzû’dur. Ondan عُبُورٌ ['ubûr] mâddesi suyu tecâvüz eylemekte gâlib oldu, gerek sibâhat ve gerek sefîne ve devâbb ve kantara ile olsun. Ve عُبْرُ الْعَيْنِ ['ubru’l-'ayn] ve دَمْعَةٌ [dem’at] ma’nâsına olan عَبْرَةٌ ['abret] ondan münşa’ibdir. Ve عِبَارَةٌ [‘ibâret] ki lisân-ı mütekellimden sem’-i sâmi’e 'âbir olan kelâm olacaktır ve عِبْرَةٌ ['ibret] ki ma’rifet-i müşâhedden müşâhed olmağa vesîle-i tavassul olan hâletten 'ibârettir ve عَبْرُ رُؤْيَا ['abru ru’yâ] ve تَعْبِيرٌ [ta’bîr] ki rü’yânın zâhirinden bâtınına 'ubûrdur, ondan müteferri’lardır. İntehâ. Ve عَبْرٌ ['abr] ve عُبُورٌ [‘ubûr] (ظُهُورٌ [zuhûr] vezninde) Çayın ve derenin beri yakasından öte yakasına geçmek ma’nâsınadır ki ma’nâ-yı mevzû’udur; yukâlu: عَبَرَ الْوَادِي وَالنَّهْرَ عَبْرًا وَعُبُورًا إِذَا قَطَعَهُ مِنْ عِبْرِهِ إِلَى عِبْرِهِ Ke-mâ se-yuzkeru. Ve ölmek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ الْقَوْمُ إِذَا مَاتُوا Ve sür’atle yolu yarıp gitmek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ السَّبِيلَ إِذَا شَقَّهَا أَيْ مَرَّ كَأَنَّهُ شَقَّهَا Ve bâ’ harfiyle müte’addî olur, bir adamı beri tarafa geçirmek ma’nâsına; yukâlu: عَبَرَ بِهِ الْمَاءَ إِذَا جَازَ Ve عَبْرٌ [‘abr] Mektûb makûlesini ref’-i savt eylemeyip âhestece te’ennî ile kırâ’at ederek ma’nâ ve mefhûmunu tedebbür ve te’emmül eylemek ma’nâsına müsta’meldir ki mantûkundan mefhûmuna ‘ubûr eylemektir; yukâlu: عَبَرَ الْكِتَابَ عَبْرًا إِذَا تَدَبَّرَهُ وَلَمْ يَرْفَعْ صَوْتَهُ بِقِرَاءَتِهِ Ve metâ’ ve akçe makûlesinin kumaş ve 'ayârı ne gûnedir ve vezni ne mikdârdır diye nazar ve dikkat ve im’ân eylemek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ الْمَتَاعَ وَالدَّرَاهِمَ إِذَا نَظَرَ كَمْ وَزْنُهَا وَمَا هِيَ Ve koç kısmının yününü bir sene kırkmayıp öylece terk eylemek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ الْكَبْشَ إِذَا تَرَكَ صُوفَهُ عَلَيْهِ سَنَةً Ve kuşu ürkütüp kaldırmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ الطَّيْرَ عَبْرًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا زَجَرَهَا Ve mahzûnluktan nâşî göz yaşı akmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: عَبَرَ الرَّجُلُ عَبْرًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا جَرَتْ عَبْرَتُهُ وَحَزِنَ Ve عَبْرٌ ['abr] Çok şey’e denir, ke-mâ se-yuzkeru.

a. (A beast) strong in going through a journey.

vn. & s. 1. A going along or across. 2. An interpreting a dream. 3. A considering or examining; consideration; examination. 4. A shedding tears. 5. A grieving; mourning.