سَمْعُ الْكِيَانِ [Sem’u’l-Kiyân] (جَمْعُ الْقِيَانِ [cem’u’l-kiyân] vezninde) 'Acem tâ’ifesinin bir kitâbları ismidir. Mütercim-i hakîr der ki 'Abdulkâdir-i Bagdâdî 'aleyhi’r-rahme dedi ki كِيَانٌ [kiyân] Fürs-i kadîm lisânında ‘anâsır ve tabâyi’ ma’nâsınadır. Ve سَمْعُ الْكِيَانِ [Sem’u’l-Kiyân] sîn’in fethi ve kesriyle muzâf olarak bir kitâb ismidir ki Aristû te’lîfidir, mebâdî-i 'ilm-i tabî’îyi müştemildir, ecsâm beyninde müşterek olan ahvâlin tabâyi’inden bahs eder. Ve İmâm Cevâlîkî Edebu’l-Kâtib nâm kitâbın hutbesi şerhinde dedi ki Sem’u’l-Kiyân Aristû mü’ellefâtından bir kitâbdır, كِيَانٌ [kiyân] Süryânîde tabî’at ma’nâsınadır. Ve ‘inde’l-hukemâ’ tabî’at-ı ecsâmı mevâzi’ine sarf ve tahrîk eden ma’nâdan 'ibârettir, mücessedi semt-i esfele ve nârı semt-i ‘ulvîye tahrîk eden ma’nâ gibi. Ve شَمْعٌ [şem’] şîn-i mu’ceme ile صِيتٌ [sît] ma’nâsınadır. Kitâb-ı mezbûr mebâdî-i 'ilm-i tabî’î olmak hasebiyle müte’allimin 'ilm-i mezbûrdan ibtidâ gûş-zedi olmakla tesmiye eylemiştir. Ba’dehu ta’rîb edip mühmele ile سَمْعُ الْكِيَانِ [Sem’u’l-Kiyân] dediler.