اَلْعَرْدُ [el-'ard] ('ayn’ın fethiyle ve râ’nın dahi sükûnuyla) Berk nesne; yukâlu: شَيْءٌ عَرْدٌ أَيْ صُلْبٌ

اَلْعَرْضُ [el-'ard] ('ayn’ın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Zâhir olmak; yukâlu: عَرَضَ لَهُ أَمْرُ كَذَا يَعْرِضُ إِذَا ظَهَرَ Ve عَرْضٌ ['ard] Her nesneyi bir kimseye i’lâm etmeğe de derler; yukâlu: عَرَضْتُ عَلَيْهِ أَمْرَ كَذَا Ve izhâr ma’nâsına da gelir; tekûlu: عَرَضْتُ لَهُ الشَّيْءَ إِذَا أَظْهَرْتَهُ لَهُ وَأَبْرَزْتَهُ إِلَيْهِ Ve عَرْضٌ ['ard] Bir nesneyi bir nesnenin mekânına bildirmeğe de derler; yukâlu: عَرَضْتُ لَهُ ثَوْبًا مَكَانَ حَقِّهِ وَعَرَضْتُ الْبَعِيرَ عَلَى الْحَوْضِ وَهُوَ مِنَ الْمَقْلُوبِ وَمَعْنَاهُ عَرَضْتُ الْحَوْضَ عَلَى الْبَعِيرِ Ve bir nesneyi gözden geçirdim demek ma’nâsına da gelir; yukâlu: عَرَضْتُ الْكِتَابَ وَعَرَضْتُ الْجُنْدَ عَرْضَ الْعَيْنِ إِذَا أَمْرَرْتَهُمْ عَلَيْكَ وَنَظَرْتَ مَا حَالُهُمْ Ve 'ûd ağacın micmere komağa da derler; yukâlu: عَرَضْتُ الْعُودَ عَلَى الْإِنَاءِ Ve kılıcı uyluğu üzerine komağa ya’nî takınmağa da derler; yukâlu: عَرَضَ السَّيْفَ عَلَى فَخِذِهِ يَعْرِضُهُ وَيَعْرُضُهُ Ya’nî bâb-ı sânîden ve bâb-ı evvelden gelir ve يَعْرُضُ bâb-ı evvelden gelmek bu ma’nâya mahsûstur. Ve kılıçtan geçirmek ma’nâsına da gelir; yukâlu: عَرَضْتُهُمْ عَلَى السَّيْفِ قَتْلًا Ve bir kimseye dev ve peri yürütmeğe de derler; yukâlu: عَرَضَتُ لَهُ الْغُولَ وَعَرِضْتُ مِنَ الْبَابِ الثَّانِي وَالرَّابِعِ Ferrâ eyitti: مَرَّ بِي فُلَانٌ فَمَا عَرَضْتُ لَهُ derler ve مَا عَرِضْتُ dahi derler râ’nın fethi ve kesriyle ve لَا تَعْرِضُ لَهُ وَلَا تَعْرَضَ لَهُ derler râ’nın kesri ve fethiyle ki ikisi de lügat-ı ceyyidedir ve Mekke’ye ve Medîne’ye gelmeğe haresehumallâhu ta’âlâ ve etrâfına gelmeğe dahi derler; yukâlu: عَرَضَ الرَّجُلُ إِذَا أَتَى الْعَرُوضَ Ve عَرُوضٌ ['arûd] ('ayn-ı mühmelenin fethiyle) Mekke ve Medîne’den ve onlara karîb yerlerden 'ibârettir. Ve عَرْضٌ ['ard] Metâ’a dahi derler. Ve her nesne ki altından ve akçeden gayrıdır ona عَرْضٌ ['ard] derler ve altına ve akçeye عَيْنٌ ['ayn] derler. Ve Ebû 'Ubeyd eyitti: عَرُوضٌ ['arûd] şol metâ’lara dahi derler ki onlara keyl ve vezn girmeye ve hayvân ve 'akâr kısmı olmaya. Ve عَرْضٌ ['ard] Bir cins beze de derler, sevb-i mahsûs ma’nâsına. Ve عَرْضُ النَّاسِ ['ardu’n-nâs] Nâsın mâ-beyni demek. Ve عَرْضٌ ['ard] Dağın bir cânibine dahi derler ki 'asker-i 'azîm ona teşbîh olunup eydürler: مَا هُوَ إِلَّا عَرْضٌ مِنَ الْأَعْرَاضِ Ve عَرْضٌ ['ard] Arkırı ma’nâsına da gelir ki طُولٌ [tûl]ün mukâbilidir. Ve عَرْضٌ ['ard] Deveye arkırı dâg vurmağa da derler; tekûlu minhu: عَرَضَ بَعِيرَهُ عَرْضًا