نَ [ne] (nûn-ı müfredenin fethi ile) نَأَى يَنْأَى dan emrdir; tekûlu: نَ نُؤْيَكَ çadır etrâfında olan harkı ıslâh et ma’nâsına. Ve kaçan nûn’un üzerine vakf etsen نَهْ dersin nûn’un fethi ve hâ’nın sükûnuyla. Ve bu رَ زَيْدًا dedikleri gibi olur ki vakf olundukta رَهْ derler, nazar et ma’nâsına.

(حر.) بیست و نهمین حرف از الفبای فارسی که در حساب ابجد برابر با عدد ۵۰ می‌باشد.

iz. ar. Büyük balık.

abbrev. for نە No. 1.

اَلنُّونُ [en-nûn] Harf-i ziyâdedendir. Ve eş’ârda نُنْ 'unvânıyla tefevvüh olunmak zarûrete mebnî câ’izdir. Ve نُونٌ [nûn] Yazı yazacak divite denir, دَوَاةٌ [devât] ma’nâsına. Ve balığa denir, حُوتٌ [hût] ma’nâsına; cem’i نِينَانٌ [nînân]dır nûn’un kesriyle ve أَنْوَانٌ [envân]dır. Mütercim der ki Sahîh-i Buhârî’de mestûr olan hadîs-i tavîl zeylinde Yehûdî’nin أَلَا أُخْبِرُك بِإِدَامِ أَهْلِ الْجَنَّةَ قَالَ بَلَى قَالَ بَالَامٌ وَنُونٌ kavlinde بَالَامٌ [bâlâm] 'İbrânîdir, öküze denir ve نُونٌ [nûn]dan murâd balıktır. Ve نُونٌ [nûn] Kılıcın ağzına ıtlâk olunur, شَفْرَةُ السَّيْفِ [şefretu’s-seyf] ma’nâsına.

iz. ar. Büyük balık.

Pekiştirme harfi olarak kullanılır (şeddeli), nun-ul vikaye olur, pekiştirme harfi olarak kullanılır (cezimli), arap alfabesi 25.harfi, nun.

(a. h.) : 1) Osmanlı alfabesininyirmi sekizinci harfi olup “ebced” hesabında elli sayıs ının karşılığıdır. 2) arabî târihlerde ramazana işarettir. 3) farsçada, fiillerde nefy (*olumsuz) edatıdır : [hudârıe-kerde : Allah göstermesin. gibi] . 4) (i. c. : envân, nînân) balık, (bkz : se-mek). Zün-nûn : Hz. Yûnus. 5) Kur’ân-ı Kerîm’in 68) sûresinin kalemden başka adı. 6) aynı sûrenin başındaki müteşâbih harf ki, mürekkep hokkası diye tefsir edilir.

k. [aslı: ney.— terkîbâtta h’siz de yazarlar] 1. Şeyden ve bazen şahıstan suâl etmeye mahsustur: siz kimsiniz ve elinizdeki nedir? Ne istiyorsunuz? Bu ne adamdır? 2. Taaccüp ve kesret beyân eder: ne güzel! Ne soğuk! Ne yağmur! Bu ne hava! — yalnız olarak edât-ı taaccüp gibi de kullanılır: ne! 3. Suâl beyân etmeksizin ibhâm ve ta’mîm yani “her ne” manasıyla ism-i mevsûl veya edât-ı şart gibi de kullanılır: ne bulduysa aldı; ne işitse inanır; ne isterse yapsın. 4. Zamâ’ir-i izâfiyyeye dâhil olup “hangi şey” manasını ifâde eder: nem, nemiz, nen, neniz, nesi, neleri; nemi gördü? Nemiz eksik? Nen var? Nenize göz dikmiş? Nesine dokunulmuş? ≡ cm. Başlıca “ne kadar şeyler” manasıyla müsta’meldir: neler söylüyordu; akl-ı beşer neler keşf ve icat ediyor; daha neler neler!

abbrev. for نە q. v.