مَتَى [metâ] (mîm’in fethi ve elifin kasrıyla) Zarf-ı gayr-i mütemekkindir ki onunla zamândan su’âl olunur. Ve gâh olur mücâzât için dahi isti’mâl olunur. Asma’î eyitti: مَتَى Huzeyl lügati üzere gâh olur مِنْ [min]-i cârre ma’nâsına isti’mâl olunur, nitekim ba’zı şâ’irin şi’rinde “مَتَى لَجَجٍ” vâki’ olmuştur, مِنْ لَجَجٍ ma’nâsına. Ve لَجَجٌ [lecec] لَجَّةٌ [leccet]in cem’idir, mevc-i deryâ ma’nâsına. Ve gâh olur ki vasat ma’nâsına olur, nitekim ba’zı ‘Arabdan وَضَعْتُهُ مَتَى كُمِّي istimâ’ olunmuştur, وَسْطَ كُمِّي ma’nâsına, Ebû 'Ubeyd rivâyeti üzere.