(a. i.) : göze sürme çekme.

(a. i.) : 1) göze çekilen sürme. 2) göz ilâcı.

iz. ar. 1. Süs için göz kenarına sürülmüş boya, sürme. 2. Göz ilacı, göze sürülecek veya damlatılacak her nevi ilaç. fr. collyre.

اَلْكَحَلُ [el-kehal] (fethateynle) Gözün kirpikleri bittiği yerlerde halkî olan siyâhlığa denir, 'alâ-kavlin sürme çekilecek yerlerde olan halkî siyâhlığa denir ki kudretten sürmeli ta’bîr olunur, âhû gözü gibi. Ve bu ma’nâda masdar olur; yukâlu: فِي عَيْنِهِ كَحَلٌ ve yukâlu: كَحِلَتْ عَيْنُهُ كَحَلًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ وَهُوَ أَنْ يَعْلُو مَنَابِتَ الْأَشْفَارِ سَوَادٌ خِلْقَةً أَوْ أَنْ تَسْوَدَّ مَوَاضِعُ الْكُحْلِ

اَلْمَكْحُولَةُ [el-mekhûlet] ve اَلْكَحِيلُ [el-kehîl] ve اَلْكَحِيلَةُ [el-kehîlet] ve اَلْكَحِلُ [el-kehil] (خَجِلٌ [hacil] vezninde) Sürme çekilmiş göze denir. Ve كَحِيلٌ [kehîl] kelimesinin cem’i كَحْلَى [kehlâ] gelir, سَكْرَى [sekrâ] vezninde ve كَحَائِلُ [kehâ’il] gelir.

اَلْكِحَالُ [el-kihâl] ve اَلْكِحْلُ [el-kihl] (kâf’ların kesriyle) Bunlar da كَحْلَةٌ [kahlet] dedikleri zikr olunan boncuğa denir.

اَلْكُحْلُ [el-kuhl] (kâf’ın zammı ve hâ-yı mühmelenin sükûnuyla) Çok mâla denir; yukâlu: لِفُلَانٍ كُحْلٌ أَيْ مَالٌ كَثِيرٌ Ve bu ma’nâ-yı âtîden me’hûzdur sevâd i’tibârıyla. Ve göze çekecek sürmeye denir; yukâlu: فِي عَيْنِهَا كُحْلٌ أَيْ إِثْمِدٌ Ve mutlakan istişfâ için göze çekilen tûtiyâya ve göz otu makûlesine denir. Ve كُحْلُ السُّودَانِ [kuhlu’s-Sûdân] بَشْمَةٌ [beşmet]tir ki çeşmek ve çeşme-zen ve göz taşı dedikleri dârûdur. Ve كُحْلُ فَارِسٍ [kuhlu Fâris] Anzerût dedikleri dârûdur. Ve كُحْلُ خَوْلَانَ [kuhlu havlân] حُضُضٌ [hudud]dur ki havlân-ı Hindî dedikleri dârûdur, Mekkî kısmı dahi olur.

s. 1. Any substance or wash applied to the eyes, a collyrium, etc. 2. (especially) Stibium.

اَلْكُحْلُ [el-kuhl] (kâf’ın zammı ve hâ’nın sükûnuyla) Sürme ki göze çekerler. Ve كُحْلٌ [kuhl] Mâl-ı kesîre dahi derler, Ebû 'Ubeyd rivâyeti üzere; yukâlu: لِفُلَانٍ كُحْلٌ أَيْ مَالٌ كَثِيرٌ