(f. i.) : kafes.

i. fa. 1. Tel veya demir çubuktan yâhut tahta pervazlarından mamûl mahfaza ki, rü’yete ve havanın işlemesine mâni olmaksızın hasr ve hapse âlet olur: kuş kafesi, bülbül kafesi, arslan kafesi, tavuk kafesi. 2. İnce tahta çıtalarından yapılıp harem pencerelerine takılan siper ki dâhilden hârice bakmaya pek mâni olmadığı halde, hâriçten dâhile bakılmayı men eder: pencere kafesi; pencerelere kafes takmak. 3. Tahta binânın kaplama tahtalarıyla sıvası daha geçirilmeyip yâhut çıkarılıp, yalnız direklerden ibâret taslağı: bu evi kafes edip öyle tamir etmeli; yaptırdığı ev henüz kafes hâlindedir. 4. Tekke ve câmi gibi yerlerde kadınlara mahsus mahal ki, kafesle ayrılmış olur: kafeste çok kadın var.

اَلْقَفَشُ [el-kafeş] (fethateynle) Pek habîs ve 'ayyâr olan hırsızlara denir.

اَلْقَفْشُ [el-kafş] (kâf’ın fethi ve fâ’nın sükûnuyla) Ta’âmı bir gûne ekl-i şedîd ile yemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَ الطَّعَامَ فَقْشًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَهُوَ ضَرْبٌ مِنَ الْأَكْلِ شَدِيدٌ Ve çok cimâ’ eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَ الْمَرْأَةَ إِذَا نَكَحَهَا كَثِيرًا Ve قَفْشٌ [kafş] Koncu kısa huffa denir ki kefş-i Fârisî mu’arrebidir, başmak ve papuç olacaktır. Ve sür’atle süt sağmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَ النَّاقَةَ إِذَا أَسْرَعَ حَلْبَهَا Ve memede kalan sütü sür’atle silkip sıyırmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَ مَا فِي الضَّرْعِ إِذَا نَفَضَهُ سَرِيعًا Ve bir nesneyi ahz ve cem’ eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَ الشَّيْءَ إِذَا أَخَذَهُ وَجَمَعَهُ Ve cünbüş ve neşât ma’nâsınadır; yukâlu: لَهُ قَفْشٌ أَيْ نَشَاطٌ Ve değnekle ve kılıçla vurmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَفَشَهُ بِالْعَصَا وَبِالسَّيْفِ إِذَا ضَرَبَهُ

(from A. قفص kafas), s. 1. A bird-cage. 2. A hen-coop. 3. A lattice; any lattice work or any network of metal; a grating. 4. A kind of clothes-horse. 5. The frame of a wooden house. 6. The skeleton of a man or beast. 7. An apartment devoted to special privacy in a large house or palace; a bower in a garden.

Almak fiiliyle kullanılır.

• Kafese almak: Birini lakırtıya tutarak canını sıkmak.