(a. i.) : 1) soğuk. 2) ışık, tazelik, parlaklık, (bkz. : nûr, ziya).

yâhut قاره veya قرا. sıf. 1. Siyah, esved: kara boya; kara at = yağız; kara toprak. [gariptir ki bu güzel lûgat “ak” ve “kızıl” ile beraber İstanbul Türkçesinden ve yeni lisân-ı edebîmizden ayağını çekip, yerini “siyah” lafz-ı Fârisîsine bırakmıştır. İhyâen isti’mâli elzemdir.] 2. Mc. Mâtemli, gamlı, kederli, meş’ûm, menhûs: kara gün, kara haber, kara tâlih. 3. Mc. Ma’yûb, arlı: kara yüz, yüzü kara. 4. Esmer: Kara Ahmed, kara ekmek. ≡ i. 1. Siyahlık, siyah boya: karaya boyamak; karası kara, akı ak. 2. Siyâhî, zenci, Afrika’nın siyah adamı: karalar memleketi. ≡ cm. Karalar = yas esvâbı, siyah esvâb, mâtem: karalar giyinmek.

i. Maruf bir cins büyük orman ağacı ki, tahtası esmer ve sert olup cilâya gelir, şecerü’l-be’ûz.

is. ar. cm: kürrât. 1. Yuvarlak şey, cism-i müdevver, top. 2. rt. [hendese-i mücessemede] sathının her noktası merkezden müsâvî bu’dda bulunan cisim; küre dilimi, kıta-i küre.

اَلْقَرَهُ [el-kareh] (fethateynle) Bedene 'ârız olan sarımtık kîrlilik 'ârızasına denir ki dişlere 'ârız olan قَلَحٌ [kalah] tarzında olur, safrânın rakîki yâ buhârı bedene yayılmaktan neş’et eder; yukâlu: بِجَسَدِهِ قَرَهٌ وَهُوَ كَالْقَلَحِ فِي الْأَسْنَانِ ve yukâlu: قَرِهَ الرَّجُلُ قَرَهًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا أَصَابَهُ كَالْقَلَحِ فِي الْأَسْنَانِ Ve gövdenin derisi temregi 'ârızasının kesretinden câ-be-câ çiçek yerleri gibi oylum oylum olmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَرِهَ بَدَنُهُ إِذَا تَثَقَّبَ جِلْدُهُ مِنْ كَثْرِ الْقُوَبَاءِ Ve beden şiddet-i darbdan nâşî berelenip göğermek yâhûd derileri sıyrılmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَرِهَ بَدَنُهُ إِذَا اسْوَدَّ أَوْ تَقَشَّرَ مِنْ شِدَّةِ الضَّرْبِ

vn. & s. A man’s body’s being or becoming marked with dark patches.

(قَ رَ) [ تر. ] (ص.) سیاه.