(a. i.) : 1) uzak bir yoldan, uzak bir yerden gelme; ayak basma, (bkz. : muvasalat) : müz. Türk müziğine mahsus usul vurma âletlerindendir. En çok mevlevîhânelerde olmak üzere, tekkelerde kullanılmış, lâdînî müzikte az kullanılmıştır; tembâl’in iptidaîce bir şeklinden ibarettir; kendine has ve tatlı bir ses verir. Mev-levî âyinlerinde büyük ehemmiyeti vardır, zîrâ rak-seden dervişler kudümün vuruluşuna tâbidir.

iz. ar. Gelme, uzak bir mahalden ve uzun bir yoldan gelip yetişme, vusûl, muvâsalat, vürûd: kudûmunuza hürmeten; şeref-i kudûmuyla müşerref olmak. ba: قدم kıdem.

اَلْمِقْدَامُ [el-mikdâm] ve اَلْمِقْدَامَةُ [el-mikdâmet] (mîm’lerin kesriyle) ve اَلْقَدُومُ [el-kadûm] (صَبُورٌ [sabûr] vezninde) ve اَلْقَدِمُ [el-kadim] (كَتِفٌ [ketif] vezninde) Mutlakan dilîr olup pek ikdâm sâhibi adama denir.

اَلْقَدُومُ [el-kadûm] (صَبُورٌ [sabûr] vezninde) Dülgerlerin keser ta’bîr ettikleri âlete denir. Ve bu mü’ennestir, cem’i قَدَائِمُ [kadâ’im] ve قُدُمٌ [kudum] gelir zammeteynle. Ve haleb kazâsında bir karye adıdır. Ve Na’mân nâm mahalde bir mevzi’ adıdır. Ve Medîne’de bir cebel adıdır. Ve Serât diyârında bir sarp belen adıdır. Ve bir mevzi’ adıdır ki orada Hazret-i İbrâhîm 'alâ-nebiyyina ve ‘aleyhi’t-teslîm ihtitân eylediler. Ve ba’zen dâl’ı müşedded kılınır. Şârihin beyânına göre mevzi’-i mezbûr Şâm diyârındadır. Ve قَدُومٌ [kadûm] Devs bilâdında bir dağda bir sarp yokuş adıdır. Ve Yemen’de bir hisâr adıdır.

s. (pl. قدائم قدم،) Carpenters’ adzes.

a. Bold, adventurous.

vn. & s. A coming or going, arriving; arrival.

اَلْقَدُومُ [el-kadûm] (kâf’ın fethi ve dâl’ın zammı ve meddiyle) Keser ki dürger âletlerindendir. İbnu’s-Sikkît eyitti: وَلَا تَقُلْ قَدُّومٌ بِالتَّشْدِيدِ

اَلْقُدُومُ [el-kudûm] (zammeteynle) Seferden gelmek.