اَلْفَلْكُ [el-felk] (fâ’nın fethiyle) Kızın memesi ağırşaklanmak ma’nâsınadır; yukâlu: فَلَكَ ثَدْيُ الْجَارِيَةِ فَلْكًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا اسْتَدَارَ Ve kız ağırşak memeli olmak ma’nâsınadır; yukâlu: فَلَكَتِ الْجَارِيَةُ إِذَا صَارَتْ فَالِكًا

اَلْفَلْقُ [el-felk] (خَلْقٌ [halk] vezninde) Yarmak ma’nâsınadır; yukâlu: فَلَقَ الشَّيْءَ فَلْقًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا شَقَّهُ Ve فَلْقٌ [felk] Yarığa ve çatlağa denir; cem’i فُلُوقٌ [fulûk]tur; yukâlu: فِي رِجْلِهِ فُلُوقٌ أَيْ شُقُوقٌ Ve kireç makûlesine vurulmuş derinin tüyünü yolmak ma’nâsınadır; yukâlu: فَلَقَ صُوفَ الْجِلْدِ إِذَا نَزَعَهُ Niteki مَرْقٌ [merk] dahi bu ma’nâyadır.

Yarmak. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; bölmek, çatlatmak, yarıp ayırmak.

اَلْفَلَقُ [el-felak] (fethateynle) Subh ve bâm-dâd ma’nâsınadır yâhûd 'amûd-ı subhtan münşakk olan ya’nî 'amûd şeklinde mümtedd olan aydından ve ziyâdan 'ibârettir yâhûd fecr ma’nâsınadır ki sabâh yeri ağarıp açılmaktan ‘ibârettir; ve minhu kavluhu ta’âlâ: ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ﴾ أَيِ الصُّبْحِ أَوْ مَا انْفَلَقَ مِنْ عَمُودِهِ أَوِ الْفَجْرُ Ve ba’zılar bunu mecmû’-ı mahlûk ile tefsîr eylediler. Ve ‘inde’l-ba’z murâd cehennemdir yâhûd cehennemde bir çâhın adıdır. Ve فَلَقٌ [felak] İki tepe beyninde vâki’ alçak oturaklı düz yere denir; cem’i فُلْقَانٌ [fulkân] gelir fâ’nın zammıyla. ‘Alâ-kavlin iki kumluk tepe beyninde vâki’ düz ve açık meydâna denir. Ve tomruğa denir ki zindânda mücrim ayağına vururlar; yukâlu: مَاتَ اللِّصُّ فِي الْفَلَقِ أَيْ فِي مَقْطَرَةِ السَّجَّانِ Mekteb hâcelerinin falakaları bundandır ki فَلَقٌ [felak] müfredidir. Ve çanak dibinde kalan süt bakiyyesine denir; ve minhu yukâlu tahkîren: يَا ابْنَ شَارِبِ الْفَلَقِ وَهُوَ مَا بَقِيَ مِنَ اللَّبَنِ فِي أَسْفَلِ الْقَدَحِ Ve ekşiyip kesilmiş süte denir. Ve Yemen’de 'Asser nâhiyesinde bir karye adıdır.

Yarmak, yarıp ayırmak.

Çatlak, yarık, yarma. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; çatlama.

(a. i.) : (bkz. : falak).

(a. i.) : 1) sabah aydınlığı. 2) tomruk; falaka.

Şafak, tan. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; fecir, falaka, günün ilk ışıkları, tan vakti.

İkiye bölünen şeyin bir parçası.