s. 1. A whirr. 2. A whole circuit or circumference.

اَلْفَرُّ [el-ferr] (fâ’nın fethiyle) Perhîz üzere olan kimse. Bunda tesniye ve cem’ ve mü’ennes berâber olur. Ve fi’l-hadîsi: “هَذَانِ فَرُّ قُرَيْشٍ أَفَلَا أَرُدُّ عَلَى قُرَيْشٍ فَرَّهَا” Ve gâh olur ki فَرٌّ [ferr] فَارٌّ [fârr]ın cem’i olur, kaçıcılar ma’nâsına رَاكِبٌ [râkib] ile رَكْبٌ [rekb],صَاحِبٌ [sâhib]le صَحْبٌ [sahb] gibi. Ve فَرٌّ [ferr] Atın dişine bakmağa dahi derler; yukâlu: فَرَرْتُ الْفَرَسَ أَفُرُّهُ فَرًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا نَظَرْتَ إِلَى أَسْنَانِهِ Ve bir nesneden bahs etmeğe dahi derler; yukâlu: فَرَرْتُ عَنِ الْأَمْرِ إِذَا بَحَثْتَ عَنْهُ

mh. Şiddet ve acele ve halecânla dönüp dolaşmayı taklit ve tasvîr eder: fır fır dolaşmak; fırdolayı; fırıl fırıl dönmek.

vn. & s. A running away, absconding; flight.

اَلْفَرُّ [el-ferr] (fâ’nın fethi ve râ’nın teşdîdiyle) ve اَلْفِرَارُ [el-firâr] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) ve اَلْمَفَرُّ [el-meferr] (mîm’in ve fâ’nın fethiyle) ve اَلْمَفِرُّ [el-mefirr] (fâ’nın kesriyle) Kaçmak ma’nâsınadır; yukâlu: فَرَّ الرَّجُلُ فَرًّا وَفِرَارًا وَمَفَرًّا وَمَفِرًّا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا راَغَ وَهَرَبَ Ve فَرٌّ [ferr] ve فِرَارٌ [firâr] (fâ’nın harekât-ı selâsıyla) Dâbbe kısmının kaç yaşında olduğunu bilmek için ağzını açıp dişlerine bakmak ma’nâsınadır ki arpalık ta’bîr olunan dişi duruyor ise genç olup ve illâ koca olur; yukâlu: فَرَّ الدَّابَّةَ فَرًّا وَفِرَارًا مُثَلَّثَةُ الْفَاءِ إِذَا كَشَفَ عَنْ أَسْنَانِهَا لِيَنْظُرَ مَا سِنُّهَا Mü’ellifin Basâ’ir’de beyânına göre asl bu mâdde keşf ma’nâsına mevzû’dur. Meselâ فِرَارٌ عَنِ الْحَرْبِ nefsini 'askerden keşf eylemekten 'ibârettir. Ve sâ’ir ma’ânî birer münâsebetle müteferra’dır. Ve minhu’l-meselu: hإِنَّ الْجَوَادَ عَيْنُهُ فِرَارُهُh مُثَلَّثَةُ الْفَاءِ Ya’nî “Cins atın nümâyiş-i endâmında 'alâmât-ı cevdet zâhir olmakla ihtibâra hâcet yoktur.” Bir nesnenin zâhiri bâtınına delâlet edip ahvâlini bahs ve teftîş ve tecribeye muhtâc değildir diyecek mevki’de îrâd olunur. Ve tekûlu’l-‘Arab: فُرَّ الْأَمْرُ جَذَعًا إِذَا رَجَعَ عَوْدًا لِبَدْئِهِ Ya’nî “Evvelki kertesine dönüp geldi.” Burada فُرَّ mechûl bünyesiyledir. Ve جَذَعٌ [ceza’] fethateynle tâze ve hâdis demektir. Ve فَرٌّ [ferr] Bir nesneden bahs ve tenkîr eylemek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: فَرَّ عَنِ الْأَمْرِ إِذَا بَحَثَ عَنْهُ

iz. ar. Geri çekme, ricat, firâr: كر و فر kerr ü ferr = harpte ca‘lî ricat edip yeniden hücum etme.

(a. i.) : firar, kaçma. Kerr ü ferr : saldırma ve çekilme [savaşta].

(f. i.) : 1) parlaklık, aydınlık (bkz. : furâğ, nur, ziya). 2) zînet, süs, bezek. 3) kuvvet, nüfuz, iktidar.

i. fa. [teşdîdle de kullanılır.] Parlaklık, ziyâ, nur, aydınlık: fer ü tâb; fer verdi; gözünün feri. 2. Zînet, süs, revnak. 3. Tantana, debdebe, şân ve şevket, celâdet: fer-i devlet.

اَلْفُرُّ [el-furr] (fâ’nın zammıyla) ve اَلْفُرَّةُ [el-furret] (غُرَّةٌ [gurret] vezninde) Bir kavm ve cemâ’atin güzîde ve ser-gerde ve hânedânına ıtlâk olunur ki nâs onun sâye-i feyz ü bereketinde zevk ve safâ ve meserretle hemîşe hande-nâk olalar; yukâlu: هُوَ فُرُّ الْقَوْمِ وَفُرَّتُهُمْ أَيْ مِنْ خِيَارِهِمْ وَوَجْهِهِمُ الَّذِي يَفْتَرُّونَ عَنْهُ