اَلْعَصَبُ [el-'asab] (fethateynle) ve اَلْأَعْصَابُ [el-a’sâb] (hemzenin fethiyle) İkisi dahi عَصَبَةٌ ['asabet]in cem’idir, sinirler ma’nâsına. Ve eşrâf-ı kavme dahi عَصَبٌ ['asab] ıtlâk olunur; yukâlu: هُوَ مِنْ عَصَبِ الْقَوْمِ أَيْ خِيَارِهِمْ Ve عَصَبٌ ['asab] diye 'ilm-i 'arûzda “mefâ’ilet”ün lâm’ın iskân olunup “mefâ’îl”e nakl olunmaktır. Ve عَصَبٌ ['asab] Et sinirli olmağa dahi derler; yukâlu: عَصِبَ اللَّحْمُ مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ أَيْ كَثُرَ عَصَبُهُ

اَلْعَصْبُ [el-‘asb] (‘ayn’ın fethi ve sâd’ın sükûnuyla) Bir nesneyi muhkem dürmek. Ve bir nev’ bürd-i Yemenî’ye dahi عَصْبٌ [‘asb] derler. Ve عَصْبٌ [‘asb] Kavmin eşrefine de derler; yukâlu: ذَاكَ مِنْ عَصْبِ الْقَوْمِ sâd’ın hareketiyle dedikleri gibi, nitekim mürûr etti. Ve deve süt vermek için budun bağlamağa dahi derler; yukâlu: عَصَبْتُ فَخِذُ النَّاقَةِ لِتَدِرَّ Ve ağacın budakların bir yere cem’ edip vurmak, yaprağı düşsün diye; yukâlu: عَصَبْتُ الشَّجَرَةَ إِذَا ضَمَمْتَ أَغْصَانَهَا إِلَيْهَا ثُمَّ ضَرَبْتَهَا لِيَسْقُطَ وَرَقُهَا Kâle’l-haccâc: “لَأَعْصِبَنَّكُمْ عَصْبَ السَّلَمِ”Ya’nî سَلَمٌ [selem] ağacının budakları gibi sizi bir yere bağlarım. Ve سَلَمٌ [selem] ağacının dikeni olmağın budakların bir yere cem’ edip bağlarlar, tâ ki aslın kesmeğe kâbiliyyet ola. Ve kavm bir kimseyi ortaya almağa dahi derler; yukâlu: عَصَبَ الْقَوْمُ فُلَانًا Ve deve etrâfını devr etmeğe dahi derler; yukâlu: عَصَبَتِ الْإِبِلُ فُلَانًا إِذَا دَارَتْ بِهِ Ferrâ eyitti: عَصَبَتِ الْإِبِلُ derler ve عَصِبَتْ dahi derler kesriyle, kaçan develer cem’ olsalar: فَمَا كَانَ مَاضِيهِ مَفْتُوحَ الْعَيْنِ فَكُلُّهُ مِنَ الْبَابِ الثَّانِي Ve ağız yarı ağızda kurumağa dahi derler; yukâlu: عَصَبَ الرِّيقُ بِفِيهِ بِالْفَتْحِ إِذَا جَفَّ عَلَيْهِ Ve عَصَبَ الرِّيقُ فَاهُ dahi derler, nez’-i hâfid üzere. Ve ufuk kızarmağa da derler; yukâlu: عَصَبَ الْأُفْقُ أَيِ احْمَرَّ Ve koçun hâyaların bağlamağa dahi derler, tâ ki ihrâc etmeden sâkıt ola.

s. 1. A band, bandage. 2. A fillet, handkerchief, or turban. 3. A climbing plant. 4. A kind of mottled stuff or plaid. 5. Hippopotamus ivory.

اَلْعَصَبُ [el-'asab] (fethateynle) ve اَلْأَعْصَابُ [el-a’sâb] (hemzenin fethiyle) İkisi dahi عَصَبَةٌ ['asabet]in cem’idir, sinirler ma’nâsına. Ve eşrâf-ı kavme dahi عَصَبٌ ['asab] ıtlâk olunur; yukâlu: هُوَ مِنْ عَصَبِ الْقَوْمِ أَيْ خِيَارِهِمْ Ve عَصَبٌ ['asab] diye 'ilm-i 'arûzda “mefâ’ilet”ün lâm’ın iskân olunup “mefâ’îl”e nakl olunmaktır. Ve عَصَبٌ ['asab] Et sinirli olmağa dahi derler; yukâlu: عَصِبَ اللَّحْمُ مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ أَيْ كَثُرَ عَصَبُهُ

vn. & s. 1. A binding or bandaging. 2. A strangulating the testicles). 3. A making obligatory. 4. An imputing. 5. A being stringent. 6. (prosody) A contracting the foot مفاعلتن into مفاعلتن represented by مفاعلین.

عَصْبٌ ['asb] ('ayn’ın fethiyle) Bir nesneyi dürüp bükmek, طَيٌّ [tayy] ve لَيٌّ [leyy] ma’nâsınadır; yukâlu: عَصَبَ الشَّيْءَ عَصْبًا إِذَا طَوَاهُ وَلَوَاهُ Ve sarıp bağlamak ma’nâsınadır; yukâlu: عَصَبَهُ أَيْ شَدَّهُ Ve ağacın şâhlarını yaprak silkmek için bir araya toplamak ma’nâsınadır; yukâlu: عَصَبَ الشَّجَرَةَ إِذَا ضَمَّ مَا تَفَرَّقَ مِنْ أَغْصَانِهَا إِلَيْهَا وَخَبَطَهَا Ve tekenin ve koçun hâyelerini bend eylemek ma’nâsınadır, tâ ki yumurtaları çıkarmaksızın o 'amel ile sâkıt ola; yukâlu: عَصَبَ خُصْيَتَيِ التَّيْسِ وَالْكَبْشِ إِذَا شَدَّهُمَا حَتَّى تَسْقُطَا مِنْ غَيْرِ نَزْعٍ Ve عَصْبٌ ['asab] Yemen kumaşlarından bir türlü kumaşın adıdır. Ve şol kızıl buluta denir ki kurak yıllarda ufk-ı garbîde nümâyân olur. Ve عَصْبٌ ['asb] Kemâl üzere sütü idrâr için nâkanın butlarını çekip bağlamak ma’nâsınadır. Ve ağızda dişler gubârdan yâ havf ve 'ataş makûlesi 'ârızadan nâşî vesah-nâk olmak ma’nâsınadır. Ve iplik eğirmek, غَزْلٌ [gazl] ma’nâsınadır. Ve bir nesneyi avuçla tutup almak, قَبْضٌ [kabd] ma’nâsınadır. Ve ağızda tükürük kurumak ma’nâsınadır. Ve bir nesneye mülâzım ve müdâvim olmak ma’nâsınadır. Ve bir nesnenin çevresini tavâf ve deverân eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: عَصَبَتِ اْلإِبِلُ بِالْمَاءِ إِذَا دَارَتْ وَطَافَتْ حَوْلَهُ Ve عَصْبٌ ['asb] Ehl-i 'arûz ıstılâhında bahr-i vâfirin ‘arûzunda vâki’ mutefâ’ilun cüz’ünün lâm’ını iskân eylemekten 'ibârettir ki mefâ’îlun veznine nakl olunur. Kabz ma’nâsından me’hûzdur ki hareke-i lâm’ı ahz ü kabz olunur. Ve mâdde-i mezbûrenin mecmû’u bâb-ı sânîden masûgdur. Ve عَصْبٌ ['asb] Birikmek ma’nâsınadır; yukâlu: عَصِبَ الْقَوْمُ بِهِ وَعَصِبَ عَصْبًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا اجْتَمَعُوا

(a. i.) : 1) sargı, bağ. 2) mendil. 3) sarmaşık.

(a. i. c. : a’sâb) : sinir, damar.

iz. ar. cm: a‘sâb. sinir, a‘sâba dokunmak = hiddet ve sıkıntıyı mûcib olmak. [cem‘i daha müsta‘meldir.]

s. (n. u. عصبە, pl. اعصاب) 1. Nerves. 2. Sinews; fibrous tissue. 3. (also asb, usb) Stems of twining plants.