vn. & s. 1. A counting, enumerating, computing; number, enumeration; computation. 2. An esteeming, deeming.

اَلْعَدُّ [el-'add] ('ayn’ın fethiyle) Saymak; yukâlu: عَدَدْتُ الشَّيْءَ عَدًّا

iz. ar. 1. Sayı, sayma, şümâr, ta‘dâd, ihsâ: sevabını add etmek muhâldir; add olunamayacak kadar çoktur. 2. mc. Tutma, sanma, ittihâz etme, itibâr etme, sayma: terbiyesiz adamı insan addetmek câiz değildir; mart ne kadar soğuk olsa yine bahar addolunur.

اَلْعُدَّةُ [el-'uddet] ('ayn’ın zammıyla) Yat ve yarağa denir ki bir nesnenin levâzım ve mühimmâtından 'ibârettir; yukâlu: أَخَذَ عُدَّتَهُ أَيْ هَيْئَتَهُ Ve عُدَّةٌ ['uddet] ve عُدٌّ ['udd] (hâ’sız) Ba’zı nev-civânların yüzlerinde mercimek gibi hurde hurde zuhûr eden sivilcelere denir ki bülûg hengâmında olur, نَمَشٌ [nemeş] dahi denir, nâs ona yiğitlik çıbanı ta’bîr ederler.

اَلْعِضُّ [el-'idd] ('ayn’ın kesriyle) Fi’l bi-ma’nâ fâ’ildir, bed-hûy kimseye ıtlâk olunur; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضٌّ أَيِ السَّيِّءُ الْخُلُقِ Ve nihâyet derecede fetânet ve ferâset ve belâgat sâhibi fehîm ve zîrek adama ıtlâk olunur; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضٌّ أَيْ بَلِيغٌ مُنْكَرٌ يَعْنِي فَهِمٌ عَالِمٌ Ve cenkte bir kimsenin hemtâsına denir; yukâlu: هُوَ عِضُّهُ أَيْ قِرْنُهُ Ve bir nesneye kavî ve zâbit ve muktedir olan kimseye ıtlâk olunur, gûyâ ki o nesneyi عَضٌّ ['add] ve zabt eder; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضُّ سَفَرٍ أَيْ قَوِيٌّ عَلَيْهِ Ve mâla gereği gibi, takayyüd ve tîmâr ve ihtimâm eden adama ıtlâk olunur; yukâlu: فُلاَنٌ عِضُّ مَالٍ أَيْ قَيِّمٌ عَلَيْهِ Ve bahîl ve nâkese ıtlâk olunur, gûyâ ki mâlını ısırıp salıvermez. Ve yavuz ve şedîd adama ıtlâk olunur; yukâlu: رَجُلٌ عِضٌّ أَيْ بَخِيلٌ وَكَذَا شَدِيدٌ Ve âfet ve dâhiyeye ıtlâk olunur. Cem’i عُضُوضٌ ['udûd]dur 'ayn’ın zammıyla. Ve minhu’r-rivâyetu’l-uhrâ fi’l-hadîsi: hاَلْخِلاَفَةُ بَعْدِي ثَلاَثُونَ سَنَةً ثُمَّ يَكُونُ مَلِكٌ عَضُوضٌh كَمَا مَرَّ وَفِي رِوَايَةٍ ثُمَّ تَكُونُ مُلُوكٌ عُضُوضٌ بِالضَّمِّ Ve عِضٌّ ['idd] Mutlakan dikenli çalı ağacının küçüklerine denir; bunda 'ayn’ın zammıyla da câ’izdir. 'Alâ-kavlin طَلْحٌ [talh] ve عَوْسَجٌ ['avsec] ve سَلَمٌ [selem] ve سَيَالٌ [seyâl] ve سَرْحٌ [serh] ve عُرْفُطٌ ['urfut] ve سَمُرٌ [semur] ve شَهَبَانٌ [şebehân] ve كَنَهْبَلٌ [kenehbel] dedikleri dikenli bâdiye ağaçlarına ıtlâk olunur. Bunların her biri mâddelerinde mersûmdur. Ve عِضٌّ ['idd] Açılması pek düşvâr olan kilîde ıtlâk olunur; yukâlu: غَلَقٌ عِضٌّ أَيْ لاَ يَكَادُ يَنْفَتِحُ

Sivilce.

Tek tek okuma, hesaplama, sayma. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; sayım, تَنَازُلِي geri sayma, adedini sayma, miktarını belirleme, sayı sayma.

(a. i.) : 1) sayma, sayılma. 2) îtibâr etme, edilme.

[edil.] (…olarak) kabul edilmek, sayılmak, (….adedini) bulmak.

اَلْعِضُّ [el-'idd] ('ayn’ın kesriyle) Fi’l bi-ma’nâ fâ’ildir, bed-hûy kimseye ıtlâk olunur; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضٌّ أَيِ السَّيِّءُ الْخُلُقِ Ve nihâyet derecede fetânet ve ferâset ve belâgat sâhibi fehîm ve zîrek adama ıtlâk olunur; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضٌّ أَيْ بَلِيغٌ مُنْكَرٌ يَعْنِي فَهِمٌ عَالِمٌ Ve cenkte bir kimsenin hemtâsına denir; yukâlu: هُوَ عِضُّهُ أَيْ قِرْنُهُ Ve bir nesneye kavî ve zâbit ve muktedir olan kimseye ıtlâk olunur, gûyâ ki o nesneyi عَضٌّ ['add] ve zabt eder; yukâlu: إِنَّهُ لَعِضُّ سَفَرٍ أَيْ قَوِيٌّ عَلَيْهِ Ve mâla gereği gibi, takayyüd ve tîmâr ve ihtimâm eden adama ıtlâk olunur; yukâlu: فُلاَنٌ عِضُّ مَالٍ أَيْ قَيِّمٌ عَلَيْهِ Ve bahîl ve nâkese ıtlâk olunur, gûyâ ki mâlını ısırıp salıvermez. Ve yavuz ve şedîd adama ıtlâk olunur; yukâlu: رَجُلٌ عِضٌّ أَيْ بَخِيلٌ وَكَذَا شَدِيدٌ Ve âfet ve dâhiyeye ıtlâk olunur. Cem’i عُضُوضٌ ['udûd]dur 'ayn’ın zammıyla. Ve minhu’r-rivâyetu’l-uhrâ fi’l-hadîsi: hاَلْخِلاَفَةُ بَعْدِي ثَلاَثُونَ سَنَةً ثُمَّ يَكُونُ مَلِكٌ عَضُوضٌh كَمَا مَرَّ وَفِي رِوَايَةٍ ثُمَّ تَكُونُ مُلُوكٌ عُضُوضٌ بِالضَّمِّ Ve عِضٌّ ['idd] Mutlakan dikenli çalı ağacının küçüklerine denir; bunda 'ayn’ın zammıyla da câ’izdir. 'Alâ-kavlin طَلْحٌ [talh] ve عَوْسَجٌ ['avsec] ve سَلَمٌ [selem] ve سَيَالٌ [seyâl] ve سَرْحٌ [serh] ve عُرْفُطٌ ['urfut] ve سَمُرٌ [semur] ve شَهَبَانٌ [şebehân] ve كَنَهْبَلٌ [kenehbel] dedikleri dikenli bâdiye ağaçlarına ıtlâk olunur. Bunların her biri mâddelerinde mersûmdur. Ve عِضٌّ ['idd] Açılması pek düşvâr olan kilîde ıtlâk olunur; yukâlu: غَلَقٌ عِضٌّ أَيْ لاَ يَكَادُ يَنْفَتِحُ