اَلرَّجْعُ [er-rec’] (râ’nın fethi ve cîm’in sükûnuyla) Yağmur, matar ma’nâsına; kâlallâhu ta’âlâ: ﴿وَالسَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ﴾ (الطارق 11) Ba’zılar رَجْعٌ [rec’]i nef’ ma’nâsına dahi haml edip ذَاتُ النَّفْعِ ile tefsîr ettiler. Ve رَجْعٌ [rec’] Göl ma’nâsına da gelir, غَدِيرٌ [gadîr] gibi. Ve رَجْعٌ [rec’] Davar adımın atmağa dahi derler, خَطْوٌ [hatv] ma’nâsına. Ve رَجْعٌ [rec’] İğne ile el üzerine nakş eden ‘avretin nakş etmesine de derler. Ve رَجْعٌ [rec’] Necâset-i sebu’a da derler, ‘alâ-mâ se-yecî’u. Ve رَجْعٌ [rec’] Omuzun aşağısına dahi derler.

(رَ) [ ع. ] (مص ل.) برگشتن، بازگشتن.

اَلرِّجْعُ [er-ric’] (râ’nın kesriyle) Şol dâbbeye ıtlâk olunur ki tekrâr-be-tekrâr sefer eştirilmiş ola, رَجِيعٌ [recî’] gibi, ke-mâ se-yuzkeru.

s. 1. A pool of water left in a hollow by a torrent. 2. A reappearance of vegetation. 3. The cud of a ruminant. 4. Dung, excrement. 5. A name of places.

s. 1. A return. 2. An answer. 3. Profit, yield. 4. Collected water. 5. A place where water collects. 6. Returning vegetation. 7. Dung.

اَلرَّجْعُ [er-rec’] (سَجْعٌ [sec’] vezninde) ve اَلْمَرْجَعُ [el-merca’] (مَقْعَدٌ [mak’ad] vezninde) ve اَلْمَرْجِعُ [el-merci’] (مَنْزِلٌ [menzil] vezninde) Müte’addîlerdir, geri döndürmek ma’nâsınadır; yukâlu: رَجَعَ الشَّيْءَ عَنِ الشَّيْءِ وَإِلَيْهِ رَجْعًا وَمَرْجَعًا وَمَرْجِعًا إِذَا صَرَفَهُ وَرَدَّهُ Ve söz muhataba nef’ vermek ma’nâsına müsta’meldir ki menfa’ati ona ‘â’id olur; tekûlu: رَجَعَ كَلاَمِي فِيهِ إِذَا أَفَادَ Ve dâbbeye yem yaramak ma’nâsına müsta’meldir ki nef’i ric’atle münteci’ olur; yukâlu: رَجَعَ الْعَلَفُ فِي الدَّابَّةِ إِذَا نَجَعَ Ve رَجْعٌ [rec’] Bir mahalle gönderilmiş mektûbun cevâbına ıtlâk olunur, رُجُوعَةٌ [rucû’at] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Ve yağmura ıtlâk olunur; مَرْجُوعٌ [mercû’] ma’nâsınadır, havâ’ sudan ahz eylediğini redd eylemiştir; tekûlu: رَزَقَنَا اللهُ رَجْعَ السَّمَاءِ أَيِ الْمَطَرَ Ve nef’ ve fâ’ide ma’nâsına müsta’meldir ki gayra rücû’ eder; yukâlu: لَيْسَ لَهُ مِنْهُ رَجْعٌ أَيْ نَفْعٌ وَفَائِدَةٌ Ve bahârda biten nebâta ıtlâk olunur; gûyâ ki sonradan ric’at eylemiştir. Ve bir recülün ismidir. Ve su durağı yere ıtlâk olunur ki onda su anafor eder; yukâlu: لاَ يَجْرِي الْمَاءُ إِذَا قَدَّمَهُ رَجْعٌ أَيْ مَمْسَكٌ Ve göle ıtlâk olunur, غَدِيرٌ [gadîr] ma’nâsına, mevclerinin terâcu’ u tasavvuruna mebnîdir. ‘Alâ-kavlin şol göle denir ki sel suyu ona terâcu’ eylemekle min-ba’d irkilmeyip ilerisine nüfûz eyleye. Cem’i رِجَاعٌ [ricâ’] ve رِجْعَانٌ [ric’ân] gelir râ’ların kesriyle ve رُجْعَانٌ [ruc’ân] gelir râ’nın zammıyla. Ve ba’zılar ‘indinde رَجْعٌ [rec’] ‘ale’l-‘umûm suya ıtlâk olunur, her gûne ric’ati tasavvuruyla. Ve hayvân fışkısına ıtlâk olunur, ‘alef hâlinden ric’at eylediği için. Ve sel suyunun mümtedd olduğu yere denir. Ve yüksek su akıntısının üst tarafına denir ki onda su müctemi’ olmaya, oraya akıp aşağısına nüzûl eyleye; cem’i رُجْعَانٌ [ruc’ân]dır râ’nın zammıyla. Ve رَجْعُ الْكَتِفِ [rec’u’l-ketif] Bedende kürek kemiğinin aşağısına ıtlâk olunur ki çevrilir, dirseğin ve dizlerin çevrintileri gibi; مَرْجِعٌ [merci’] dahi denir. Ve رَجْعٌ [rec’] Dâbbe adımını atmak, 'alâ-kavlin attıktan sonra ellerini geri almak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: رَجَعَتِ الدَّابَّةُ رَجْعًا إِذَا خَطَى أَوْ رَدَّ خَطْوَتَهَا فِي السَّيْرِ Ve iğne ile bedene na’l kesmek ma’nâsına müsta’meldir, tekerrürü i’tibârıyla; yukâlu: رَجَعَتِ الْوَاشِمَةُ بَدَنَهَا إِذَا خَطَّتْ

الى geri dönmek, الى geri gelmek. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; عن vazgeçmek, الى danışmak, الى eski halini almak, عن vaz geçmek, الى baş vurmak, الى yeniden başlamak veya devam etmek, عن sözünü geri almak, الى müracaat etmek, الى geri almak, عن sözünden dönmek, tekrarlamak, الى yeniden kullanmaya başlamak, عن caymak, (kitaba) الى başvurmak, عن silmek, (…olmasına) …اِلَى اَنْ bağlanmak, عن iptal etmek, عن geçersiz hale koymak, (عن, söz, karar den) dönmek, (aleyhine) على dönmek, (ب, على) istemek, (neticeyi) gerektirmek, çekilmek, الىatfetmek, geri çekilmek, mal etmek, geri gitmek, uzaklaşmak, yüklemek, avdet etmek, isnat etmek, yöneltmek, çevirmek.

(a. i.) : geri döndürme, (bkz : irca).

Geri dönüş. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; menfaat, dönme, fayda.

s. pl. of رجعە Beasts exchanged for other beasts.