s. (pl. اخراج, اخرجە pl. pl. اخارج) A tax, a tribute.

interj. Going! Who bids! (Cried at auctions.).

iz. ar. [خروج hurûc’dan] 1. Vergi, cizye. 2. Vaktiyle tebea-i gayr-i Müslimenin bedel-i askerî makâmında verdikleri şahsî vergi.

اَلْخُرَاجُ [el-hurâc] (غُرَابٌ [gurâb] vezninde) Mutlakan bedende çıkan kurhalara ve çıbanlara denir, ya’nî verem-i hârrın mâddesi mütehallel olmayıp irin bağlasa ona خُرَاجٌ [hurâc] ıtlâk olunur. Ve ba’zı ta’lîkâtta mü’ellifin burada اَلْخُرَاجُ اَلْقُرُوحُ ‘ibâretine müfredi cem’ ile tefsîr eylemekle Sihâh’ın bu makâmda ‘ibâresi ondan evlâdır diye harf-endâzlık eylemiştir. Misbâh’ta musarrah olduğu üzere خُرَاجٌ [hurâc] cem’ ve müfredi خُرَاجَةٌ [hurâcet] olmakla cem’i cem’ ile tefsîr olmuş olur.

خَرَاجِ [harâci] (قَطَامِ [katâmi] vezninde) Cureybe b. el-Eşyem nâm kimsenin feres-i mü’ennesi ismidir.

iz. ar. [خروج hurûc’dan] tıb. Bedenin muhtelif yerlerinde çıkan çıban.

(a. i.) : hek. çıban.

(a. i.) : 1) vaktiyle Müslüman olmıyan teb’adan alınan vergi, 2) haraç mezat satılığa çıkarma.

iz. ar. [خروج hurûc’dan] 1. Vergi, cizye. 2. Vaktiyle tebea-i gayr-i Müslimenin bedel-i askerî makâmında verdikleri şahsî vergi.

اَلْخَرَّاجُ [el-harrâc] (شَدَّادٌ [şeddâd] vezninde) خُرُوجٌ [hurûc]dan mübâlaga-i fâ’ildir. 'Arablar ona وَلاَّجٌ [vellâc] kelimesini ki وُلُوجٌ [vulûc]dan mübâlagadır, damm edip mutasarrıf-ı umûr u ahvâl ve kesîrü’z-zarf ve’l-ihtiyâl olan kimseye ıtlâk ederler, hayâ ve mübâlât eylemeyip her mahalle duhûlün tarîkini bulmakla duhûl ve hurûc ile umûrunu tanzîm eylediği için; yukâlu: رَجُلٌ خَرَّاجٌ وَلاَّجٌ أَيْ كَثِيرُ الظَّرْفِ وَالْإِحْتِيَالِ