(a. i.) : (bkz. : hisâb).

(a. i. c. : hisâbât) : hesap, sayma, aritmetik, fr. arithmetique. Bi-hisâb : Hesapsız. sayısız, pek çok. İlm-i hisâb : aritmetik bilgisi. İnd-el-hisâb : hesap sonunda, hesâbedilerek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. Defter tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

اَلْحَسَّابُ [el-hassâb] (شَدَّادٌ [şeddâd] vezninde) Mübâlaga-i ism-i fâ’ildir. Ve Muhammed b. İbrâhîm b. hamdeveyhi el-hassâb muhaddisîndendir. Ve Ziyâd b. Yahyâ el-hassâbî kezâlik muhaddisîndendir.

خِشَابٌ [hişâb] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Benû Temîm kabîlesinden bir niçe batndır.

s. A calculator, an accountant, an arithmetician.

vn. 1. A numbering, countiug. 2. A reckoning, a computing. 3. An including a thing in a reckoning or computation. 4. A working out a problem.

s. pl. of حاسب Computers, calculators; accountants.

اَلْحَسْبُ [el-hasb] (hâ’nın fethiyle ve sîn’in sükûnuyla) ve اَلْحِسَابُ [el-hisâb] (hâ’nın kesriyle) ve اَلْحُسْبَانُ [el-husbân] (hâ’nın zammı ve kesriyle) ve اَلْحِسَابَةُ [el-hisâbet] (hâ’nın kesriyle) Saymak; yukâlu: حَسَبْتُهُ أَحْسُبُهُ مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ حَسْبًا إِذَا عَدَدْتَهُ Ve حَسْبُ [hasb] Kifâyet edici. Ve حِسَابٌ [hisâb] dahi kifâyet edici ma’nâsına da gelir, 'alâ-mâ se-yecî’u.