اَلْخَبَلُ [el-habel] (fethateynle) Cinn ve dîve denir; yukâlu: مَسَّهُ الْخَبَلُ أَيِ الْجِنِّيُّ Ve davarın ayaklarına 'ârız olan fesâda ve bozukluğa denir ki yürümekten kalır. Ve deliliğe denir; bunda hâ’nın zammı ve fethi ve bâ’nın sükûnuyla da câ’izdir; yukâlu: بِهِ خَبَلٌ وَخُبَلٌ وَخُبْلٌ أَيْ جُنُونٌ Ve خَبَلٌ [habel] Bir kuş adıdır ki bütün gece gûyâ ki مَاتَتْ خَبَلْ diyerek öter. Ve su tulumuna ve dolu kırbaya denir.

اَلْخَبْلُ [el-habl] (hâ’nın fethi ve bâ’nın sükûnuyla) Bir 'ârıza sebebiyle a’zâya 'ârız olan fesâda ve tebâhlığa denir. Ve فَالِجٌ [fâlic] 'illetine denir ki ‘uzv gevşeyip tutmaz olur ve gâh baştan gayrı cemî’-i a’zâya 'ârız olup hiss ve hareketten kalır. Bu ma’nâlarda fethateynle de câ’izdir; yukâlu: بِهِ خَبْلٌ أَيْ فَسَادُ عُضْوٍ وَكَذَا فَالِجٌ Ve ellerin ve ayakların kesikliğine denir; cem’i خُبُولٌ [hubûl] gelir; yukâlu: بَنُو فُلَانٍ يُطَالِبُونَ بِدِمَاءٍ وَخَبْلٍ أَيْ قَطْعِ الْأَيْدِي وَالْأَرْجُلِ Bu ma’nâlarda خَبْلٌ [habl] vasf bi’l-masdardır, zîrâ fi’l-asl masdardır. Ve خَبْلٌ [habl] Istılâh-ı ‘arûziyyûnda bahr-i basît ü recezin مُسْتَفْعِلُنْ cüz’lerinden sîn ve fâ’ harflerini iskât eylemekten ‘ibârettir, zîrâ harf-i sâkin سَبَبٌ [sebeb]-i hafîfin yedi menzilinde olmakla iskât olundukta gûyâ ki kat’ olunmuş olur. Ve bu zihâf-ı müzdevicdir ki tayy ile habn ‘illetlerinden mürekkebdir. Ve خَبْلٌ [habl] aslı üzere masdaren isti’mâl olunur, habs eylemek ma’nâsına; yukâlu: خَبَلَهُ خَبْلًا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا حَبَسَهُ Ve men’ eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَلَهُ خَبْلًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا مَنَعَهُ Ve ödünç ma’nâsınadır, karz gibi; yukâlu: أَخَذَهُ خَبْلًا أَيْ قَرْضًا Ve 'âriyet nesne almaya denir; yukâlu: أَخَذَهُ خَبْلًا أَيِ اسْتِعَارَةً Ve yük götüren hammâla kavl ve şarttan zâ’id verilen nesneye denir; yukâlu: أَعْطَاهُ خَبْلًا وَهُوَ مَا زِدْتَهُ عَلَى شَرْطِكَ الَّذِي يَشْتَرِطُهُ الْحَمَّالُ Ve bir adamı mecnûn kılmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَلَهُ الْحُزْنُ خَبْلًا إِذَا جَنَّنَهُ Ve bir adamın 'aklını yâhûd 'uzvunu tebâh eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَلَ فُلَانًا إِذَا أَفْسَدَ عَقْلَهُ أَوْ عُضْوَهُ Ve taksîr etmek ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَلَ عَنْ فِعْلِ أَبِيهِ إِذَا قَصَّرَ

Kablo, telefon-telgraf teli.

iz. ar. 1. İp, urgan, resen. 2. tş. ve nba. İp gibi bazı râbıtalara ıtlâk olunur.

Ve اَحْبَلَ (kadını) hamile bırakmak, hamile bırakmak.

Hamilelik, gebelik. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; gebe kalma.

(a. i. c. : hibâl, hubûl) : ip, urgan, halat, (bkz. : rismân).

(a. i.) : 1) cenîn, ana karnındaki çocuk. 2) fels. musallat fikir, * takınak, fr. obsession. 3) gebelik; gebelik zamanı.

İp, ışın, damar, sicim, halat. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; kiriş, kablo, kaytan, şerit, yay kirişi, himaye, bağ kurup birleştiren, urgan, sürekli akış, huzme, siyak, bütünlük, duygu bağı, birlik.

iz. ar. 1. İp, urgan, resen. 2. tş. ve nba. İp gibi bazı râbıtalara ıtlâk olunur.