اَلْحَالُ [el-hâl] ('alâ-vezni اَلْبَال [el-bâl]) Hâletin kezâlik cem’i. Ve حَالٌ [hâl] Karabalçığa dahi derler. Ve fi’l-hadîsi enne Cibrîle kâle: “أَخَذْتُ مِنْ حَالِ الْبَحْرِ فَحَشَوْتُ فَمَهُ” Ya’nî “Fir’avnın ağzını deryânın karabalçığıyla doldurdum.” Ve حَالٌ [hâl] Şol 'Arabacığa dahi derler ki oğlancıklar yürümeğe başladıkta onun üzerine koyup yürütürler. Ve حَالٌ [hâl] Şol sevbe de derler ki insân onu arkası üzere götürür. Ve حَالٌ [hâl] Atın arkasının orta yerine ya’nî teğeltiliğine dahi derler.

[ ع. ] (اِفا.) حلول کننده، فرود آینده.

iz. ar. cm. ahvâl. 1. Oluş, bulunuş, sûret, hey’et, keyfiyet: ne hâldesiniz? kendisini fenâ bir hâlde gördüm; onun hâlini gözünüzün önüne getirin; o binânın o vakitki hâliyle şimdiki hâli arasında çok fark vardır. 2. Şimdiki zaman, vakt-i hâzır, mâzî ile istikbâl arası: istikbâli hâle fedâ etmemeli. 3. Mecâl, kuvvet, tâkat: hâlim kalmadı, bîçârenin ayakta duracak hâli yoktur. 4. Müşkilât, sıkıntı, gâile: bu işi görünceye kadar başıma hâl geldi. 5. Sûfiyyûnun muvakkaten mazhar oldukları cezbe: vecd ve hâl sâhibi. 6. Dert, keder, elem: herkesin hâlini bir Allah bilir. 7. d. (Sarf-ı Türkîde) ahvâl-i ismin beheri: mücerred, mef‘ûlü- bih hâli. 8. (kezâ sarf-ı Türkîde) zamân-ı hâzırda cereyân etmekte olan hadese delâlet eden fiil sîgası: geliyor, gidiyor gibi. 9. (nahv-i Arabî’de) ederek manasını beyân eden sıfat ki mensûb okunur: جائنى زيد راجلا = câenî zeydun râcilen (=Zeyd bana yürüyerek geldi) gibi.

a. (fem. حالە) 1. That undoes; unties. 2. That melts or dissolves a substance. 3. That decomposes a compound substance. 4. Who analyzes chemically. 5. Who solves. 6. Who looses and sets free. 7. Who expiates a broken oath; also, that renders an oath no longer binding. 8. Who alights, halts, sojourns, or settles in a place. 9. (philos.) That which; united with the substance or essence, constitutes a material thing, i. e., the form and the attribute of a material thing. 10. Any thing or state that visits, occufies, pervades a person or thing. 11. (A beast for sacrifice) that arrives at an appointed or appropriate place of sacrifice. 12. (Punishment) which visits one; or which becomes merited. 13. Which becomes obligatory and incumbent. 14. Which is or becomes lawful. 15. Whose remarriage to a divorced wife has become lawful to him by her marriage to and divorce from another husband; also, whose wife is lawful to him. 16. (A pilgrim at Mekka) who quits his state of preclusion canonically, and returns to the ordinary conditions of life.

iz. ar. cm. ahvâl. 1. Oluş, bulunuş, sûret, hey’et, keyfiyet: ne hâldesiniz? kendisini fenâ bir hâlde gördüm; onun hâlini gözünüzün önüne getirin; o binânın o vakitki hâliyle şimdiki hâli arasında çok fark vardır. 2. Şimdiki zaman, vakt-i hâzır, mâzî ile istikbâl arası: istikbâli hâle fedâ etmemeli. 3. Mecâl, kuvvet, tâkat: hâlim kalmadı, bîçârenin ayakta duracak hâli yoktur. 4. Müşkilât, sıkıntı, gâile: bu işi görünceye kadar başıma hâl geldi. 5. Sûfiyyûnun muvakkaten mazhar oldukları cezbe: vecd ve hâl sâhibi. 6. Dert, keder, elem: herkesin hâlini bir Allah bilir. 7. d. (Sarf-ı Türkîde) ahvâl-i ismin beheri: mücerred, mef‘ûlü- bih hâli. 8. (kezâ sarf-ı Türkîde) zamân-ı hâzırda cereyân etmekte olan hadese delâlet eden fiil sîgası: geliyor, gidiyor gibi. 9. (nahv-i Arabî’de) ederek manasını beyân eden sıfat ki mensûb okunur: جائنى زيد راجلا = câenî zeydun râcilen (=Zeyd bana yürüyerek geldi) gibi.

Parçalayan, eriten, çözen.

Durum, hal, vaziyet. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; şimdiki, işler, uğraşılar, keyfiyet, pozisyon, şimdi, şimdiki (gelecek karşıtı), zarf, doğada sıcak vb yönden çabuk yok olma durumu, bir şey meleke olmadan önceki durum.

(a. i. c. : ahvâl) : annenin erkek kardeşi, dayı.

الى dönüşmek, değişmek, عَنْ dönmek, vakit geçmek, önlemek, önünü almak, engellemek, durdurmak, menetmek.

s. (pl. احوال,احولە ) 1. A transient state, a condition, a predicament, a situation; a case, a state of affairs; hence, a fact. 2. A mode, a manner, a method. 3. The present, the present time; also, the actual moment at any given epoch. Hence, 4. (adv.) Now; then. 5. (gram.) The present tense of a verb. 6. (Ar. gram.) An indefinite noun in the accusative, used adverbially to denote a state or condition of the subject or object of the proposition. 7. A quality, property, accident, attribute. 8. (law) A proved or admitted past state or condition, asserted to exist, and not proved to have ceased. 9. (rhet.) The cireumstanoes under which a speaker or writer addresses others, and which influence his style or method. 10. (mysties) A mental state; as joy, grief, etc.; especially, trance; ecstasy; also, ecstatic convulsions; hence, ecstatic love towards God; whence, ardent sexual love, passion.