اَلْجُمُّ [el-cumm] (cîm’in zammıyla) Bir gûne sedef-i bahrî ismidir.

prop. n. 1. Jemshid, the fourth king of the Pishdadiyan dynasty of Persia. 2. A name of Solomon. 3. A name of Alexander the Great.

iz. ar. Top, mecmû‘: جم غفير cemm-i gafîr = pek kalabalıklı cemâat. [yalnız bu tabîrde müsta‘meldir.]

اَلْجِمُّ [el-cimm] (cîm’in kesriyle) Şeytâna yâhûd şeyâtîne ıtlâk olunur.

i. fa. Hükümdâr, melik, şâh. [asıl “Cemşid” gibi İran-ı kadîmin esâtîr ve hurûfâtında mevhûm bir hükümdâr ismidir, ki Yunanlıların (Bacchus)u gibi şarap ve işretin dahi mûcidi addolunur.] آيين جم Âyin-i Cem = eski İranlıların işret ve cümbüşle icrâ ettikleri bir âyin mezhebi ki gûya Cemşid tarafından vaz‘ olunmuştu.

Toplamak, kuvvetini toplamak.

(a. i.) : büyük sayı, çokluk, kalabalık.

(a. i.) : 1) hükümdar, şah. 2) Şark mitolojisinde şarap ve içkinin icatçısı. 3) Süleyman Peygamber’in lâkabı. 4) Büyük iskender’in lâkabı.

Bol, çok, kalabalık. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; fazla, hayli, birşeyden çok sayıda biraraya gelen, bir şeyin çoğunluğu, çok sayıda, kalabalık insan topluluğu.

اَلْجَمُّ [el-cemm] (cîm’in fethi ve mîm’in teşdîdiyle) Çok nesneye denir; yukâlu: مَالٌ جَمٌّ أَيْ كَثِيرٌ Ve جَمُّ الظَّهِيرَةِ [cemmu’z-zahîret] nısf-ı nehârın tamâm dolgunluğu kerteye ıtlâk olunur; tekûlu: سِرْنَا فِي جَمِّ الظَّهِيرَةِ أَيْ فِي مُعْظَمِهَا Ve جَمُّ الْمَاءِ [cemmu’l-mâ’] suyun engin yerinden 'ibârettir. Ve جَمٌّ [cemm] kelimesinin cem’i جِمَامٌ [cimâm] gelir cîm’in kesriyle ve جُمُومٌ [cumûm] gelir. Ve جَمٌّ [cemm] ve جِمَامٌ [cimâm] (harekât-ı selâsla) Masdar olurlar, ölçeği başlı ölçmek ma’nâsına; yukâlu: جَمَّ الْكَيْلَ جَمًّا وَجِمَامًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا كَالَهُ إِلَى رَأْسِ الْمِكْيَالِ Ve جَمٌّ [cemm] ve جَمَامٌ [cemâm] (سَحَابٌ [sehâb] vezninde) Yorgun at binilmeyip dinlenmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْفَرَسُ جَمًّا وَجَمَامًا إِذَا تُرِكَ وَلَمْ يَرْكَبْ فَعَفَا مِنْ تَعَبِهِ Ve جَمٌّ [cemm] Kemiğin eti çok olmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْعَظْمُ إِذَا كَثُرَ لَحْمُهُ Ve su biriksin diye almayıp hâli üzere terk eylemekle irkmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْمَاءَ إِذَا تَرَكَهُ يَجْتَمِعُ Ve bir iş ve bir nesne pek yaklaşıp çatmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْأَمْرُ إِذَا دَنَا Ve kîle üzerine baş yığmak ma’nâsınadır; tekûlu: جَمَمْتُ الْمِكْيَالَ إِذَا جَعَلْتَهُ عَلَى رَأْسِهِ طَفَافًا