اَلْجُرْبُ [el-curb] (cîm’in zammıyla) أَجْرَبُ [ecreb]in cem’idir.

s. 1. Mange, itch; psoriasis, scabies. 2. Rust. 3. A blemish, fault, vice.

iz. ar. Uyuz illeti.

اَلْجَرِيبُ [el-cerîb] (أَمِيرٌ [emîr] vezninde) Bir nev’ ölçek ismidir ki dört kafîz mikdârı nesne olur. Ve kafîz bir ölçektir ki sekiz mekûk alır ve her mekûk üç kîledir ve her kîle bir menn ile bir mennin yedi sümünüdür. Ve جَرِيبٌ [cerîb] lafzının cem’i أَجْرِبَةٌ [ecribet] gelir ve جُرْبَانٌ [curbân] gelir cîm’in zammıyla, أَرْغِفَةٌ [ergifet] ve رُغْفَانٌ [rugfân] gibi. Ve جَرِيبٌ [cerîb] Tarlaya denir, mezra’a ma’nâsına.

الجَرَبُ [el-cereb] (fethateynle) Uyuz ve gicik ta’bîr olunan 'illete denir; ve bu ma’nâda masdar olur; yukâlu: جَرِبَ الْبَعِيرُ جَرَبًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ Ve جَرَبٌ [cereb] 'Ayb u nakîsa ma’nâsına isti’mâl olunur; yukâlu: بِهِ جَرَبٌ أَيْ عَيْبٌ Ve kılıç pâsına ıtlâk olunur; yukâlu: جَرِبَ السَّيْفُ جَرَبًا اِذَا صَدِئَ ve yukâlu: بِالسَّيْفِ جَرَبٌ أَيْ صَدَأٌ Ve kılıç pâsı şeklinde şol 'ârızaya denir ki ba’zı göz kapağının iç yüzüne 'ârız olur, dâ’imâ gicişip durur. Bu bir 'illetir ki göz kapaklarının iç tarafına bir kızıllık ve gicişmek ve hurde darı gibi ufacık besreler 'ârız olur; sebebi yanmış ahlâttır. Müfredât-ı tıbbiyyede جَرَبُ الْعَيْنِ [cerebu’l-'ayn] dedikleri budur; yukâlu: بِأَجْفَانِهِ جَرَبٌ وَهُوَ كَالصَّدَإِ يَعْلُو بَاطِنَ الْجَفْنِ Ve جَرَبٌ [cereb] Bir kimsenin tarlası hayr u menfa’atten kalıp tebâh olmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَرِبَ الرَّجُلُ اِذَا هَلَكَتْ أَرْضُهُ Ve bir kimsenin devesi uyuz olmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَرِبَ الرَّجُلُ اِذَا جَرِبَتْ إِبِلُهُ

Uyuz olmak.

Uyuz hastalığı, kusur. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; ayıp.

(a. i.) : uyuz hastalığı, uyuzluk.

Uyuz, uyuzlu, uyuza yakalanmış.

اَلْجَرَبُّ [el-cerebb] (fethateynle ve teşdîd-i bâ’yla) Muhîl ve fitne-kâr ve dubaracı bodura denir; yukâlu: هُوَ جَرَبٌّ أَيْ قَصِيرٌ خَبٌّ