h. ar. [ب be = harf-i cer – ال el = harf-i ta’rîf – ضرورت zarûret = mecburiyet] İster istemez, bi’l-mecbûriye, nâ-çâr.

h. ar. [ب be = harf-i cer – ال el = harf-i ta’rîf – ذات zât = öz] Kendisi, vekîl ta’yîn ve irsâl etmeyerek: bizzât kalkıp ziyâretime geldi; mahkemeye bizzât gitti.

hd. [be, bre, vre, more, mori sûretlerinde Rumeli lisânları beyninde müşterek bir lügat-i âmiyânedir. Hey! Behey! Yâhu! Be kardaş! Be canım! Be adam! || “â” harf-i nidâsıyla “abe” sûretinde de kullanılır: abe canım!

h. ar. [ب be = harf-i cer – ال el = harf-i ta’rîf – طبع tab’ = tabî’at] Tabîatıyla, zât-ı maslahat iktizâsınca. çocuk iyi beslenmezse bi’t-tabi’ zayıf kalır.

is. ar. [berd’den ims.] Su ve şerbet vesâireyi soğutmaya mahsus kap, karlık. n.

hd. [be, bre, vre, more, mori sûretlerinde Rumeli lisânları beyninde müşterek bir lügat-i âmiyânedir. Hey! Behey! Yâhu! Be kardaş! Be canım! Be adam! || “â” harf-i nidâsıyla “abe” sûretinde de kullanılır: abe canım!

İle. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; (harfi cer) …de [yer ve zaman], …ile, …tarafından, [fiyat için] …e:, …e, de, yanında, içinde, vasıtasıyla, vesilesiyle, …den, için, …den dolayı, sebebiyle, …e yemin ederim ki, …ile, be harfi ceri ile aynı anlama gelir, …e andolsun ki, …e mukabil, …e karşılık olarak.

(a. ha.) : Osmanlı alfabesinin ikinci harfi olup “ebced” hesabında iki sayısının karşılığıdır.

Arap alfabesi 02.harfi, be.

hc. ar. -e, -ye, ile, için manalarıyla bazı terkîbât-ı Arabîde bulunur: نعوذ باﷲ ne’ûzü bi’llâh = Allâh’a sığındık; بسم اﷲ bismi’llâh (aslı باسم ﷲ) = Allâh’ın adıyla; باﷲ bi’llâh = Allâh için; mef’ûlün-bih. [hem-manası olan âtîdeki edât-ı Fârisiyeden tefrîki iktizâ eder. Arabî terkîbât içinde olunca, Arabî olduğu anlaşılıp meksûr olunmak iktizâ eder.]