boyan balı, boyan kökü.

i. 1. Ekser hayvanâtın etten veya uzun kıllardan veyâhut tüyden ibâret olarak kıçları üzerinden uzanan zeyl, zeneb, düm, dümbâl: at, sığır, kedi, horos (horoz), akrep kuyruğu. 2. Bir şeyin arkasına katılan şey, zeyl, zam, ilâve. [istihfâf tarîkıyla kullanılır.] Bu ebniyenin, bu kâfilenin bir de kuyruğu vardır. 3. Bir adamın arkasına takılıp hiç ayrılmayan adam: o adam kendisinin kuyruğudur. [bu da istihfâf tarîkıyla isti’mâl olunur.] 4. Bazı esvâbdan sarkıp asılan uzun parçalar: bu fistanın biçimi zararsız amma birtakım münâsebetsiz kuyrukları vardır. 5. Son, en gerideki kısım: kervanın, katarın kuyruğu, lokomotifi bazen katarın kuyruğuna korlar. 6. Gözün hârici yani kulak tarafındaki ucu: gözün kuyruğuyla bakıyordu. 7. Esliha-i nâriyenin gerideki kısmı: kuyruktan dolar top.

panbuğu veren nebât.

i. 1. Toplanıp yuvarlak olmuş şey, küre, kûy: çocukların oyun oynadıkları top; üzerinde sâkin bulunduğumuz arz bir toptur. 2. Katlanıp bağlanmış, bir denk veya deste veya bağ hâline konmuş kumaş vesâire: top bez, çuha, kâğıt, şerît gaytân. 3. Barut ve gülle ile doldurulup atılan maruf büyük silah: kal‘a topu = yerlisi; sahrâ topu = düz yerlerde tekerlekle ve müteaddit hayvanla nakledilen muhâsara topu: dağ topu = sarp yerlerde ester (katır) arkasına bi’t-tahmîl nakl olunan hafifi. 4. Topun atılması, boşanması ve sesi: selâm topu, iftâr, sahur topu; yangın topu.

i. 1. Maruf kıymetli maden, zer, zeheb. 2. Altun sikke, lira, dinar, filori. 3. Zenginlik, servet ≡ sıf. Altundan ma’mûl, zerrîn: altun saat, altun zarf. || mc. Pek güzel, pek yolunda: onun işi altun.

(provincial), s. 1. Gold. 2. A gold coin; a piece of gold.

[ تر - مغ. ] (اِ.) = التون: زر، طلا، نامی از نام‌های زنان و کنیزکان ترک.